Toprağın En Güzel Armağanı Mantarlar
Mantar Türkiye'nin hemen hemen her yerinde yetişse de değeri pek bilinmeyen bir gıdadır. Özellikle Yabani mantarların kullanımı günümüzde hala çok kısıtlıdır. Bunun sebeplerinden biri de yabani mantarların sadece bulunduğu bölge pazarlarında kalmasıdır. Çünkü Mantar hemen bozulan bir ürün olması nedeniyle genellikle mevsimsel olarak tüketilmek zorundadır. Nitekim mantarı taze taze kullanmak her zaman daha iyi olsa da yıl boyunca kullanmakta elbet mümkün. İksirli çiftlik ailesi olarak bizler de tüm sene mantarı yemeklerimizde, soslarımızda, çorbalarımızda kullanmak için özenle kurutuyor veya turşusunu kuruyor, sofralarınıza getiriyoruz.
Kazayağı mantarı, sarı kız, tavuk mantarı, chanterelle gibi farklı adlarla da bilinir. İlkbahar ve sonbahar aylarında doğadan toplanan ve yenen mantar türlerinden birisidir. Ayrıca kazayağı mantarı, diğer mantar türleri gibi vitamin ve mineral açısından zengindir.
*Lezzetli bir omlet yapmak için, ihtiyacınız olan kazayağı mantarı, Daday tereyağı ve köy yumurtası. Ve hepsi sizler için sitemizde :) Islatılan kazayağı mantarları, damak tadınıza göre dilediğiniz ölçüde tereyağında çevrilir, başka bir kapta kırılan ve çırpılan yumurtalar tavaya dökülür, üzerine pul biber ve karabiber eklenir, servis edilir.
Cincile mantarı, bölgemizde mıh başı mantarı diye de bilinir. Doğadan toplanan mantarlar vitamin ve mineral açısından zengindir. Bahar aylarında toplanan cincile mantarı, Ballıdağ'ın zengin doğasında da bol bol bulunur.
*Cincile mantarı özellikle çorba olarak tüketilir. Ayrıca et yemeklerinin yanında, makarnalarda sos olarak veya omletlerde, sebzeli yemeklerde farklı bir koku ve tat katar.
Borazan Mantarı sonbahar aylarında ormanlardan toplanır. Genelde öbek halinde bulunan borazan mantarının bir diğer adı trompet mantarıdır. Kurutulmaya uygun mantar türlerinden biridir. Doğadan toplanan mantarlar vitamin ve mineral açısından zengindir.
*Borazan mantarı pek çok yemekle tüketilir. Makarnalarda, omletlerde kullanıldığı gibi et yemeklerinin yanında da tüketilir. Makarnalarda büyük tane olarak veya sos olarak veya omletlerde, sebzeli yemeklerde farklı bir koku ve tat katar.
Porçini Mantarı ( Bolet Mantarı, Çörek Mantarı, Ayı Mantarı)
Porçini mantarı, ormanlardan ilkbahar ve sonbaharlarda toplanan en lezzetli ve aromatik türlerden biridir. Ballıdağ'ın zengin doğasında da bol bol bulunur. Et yemeklerinin yanında, makarnalarda sos olarak veya omletlerde, sebzeli yemeklerde farklı bir koku ve tat katar.
Kuru Kuzu Göbeği Mantarı (Morchella)
Kuzugöbeği mantarı ilkbaharın en çok beklenen, mantar avcılığının en çok aranan mantar türlerinden biridir. Hem az bulunur olması, hem de çok lezzetli olması nedeniyle sofralarda yer alan özel ürünlerden biri olan kuzugöbeği mantarı, ilkbahar aylarında Ballıdağ, Daday bölgesinde bulunur. Tek tek toplanan mantarlar serilerek kurutulur. Ilık suda bekletildikten sonra sotesi, kavurması, dolması, sosu yapılan kuzugöbeği mantarı nadir bir üründür.
Not: Mantarlar bir fırça yardımıyla temizlenir asla yıkanmaz. İnce ince doğranır. Temiz bir bez serilerek kuru, güneşli, esen bir yerde kurutulur. Ya da evde fırınında 50-60 derecede tamamen kuruyana kadar bekletilir. Cam bir kavanozda uzunca bir süre muhafaza edebilirsiniz. Kurutulmuş mantarları ılık suda 15-20 dakika beklettikten sonra dilediğiniz gibi kullanabilirsiniz. Ayrıca kuru mantarlar yıl boyunca sos olarak makarnaların, et yemeklerinin yanında çok lezzetli olur. Kurutulmuş mantarı blenderde çekerek toz haline getirip yemeklerde lezzet artırıcı olarak ya da baharat karışımı yaparak kullanabilirsiniz.
Kanlıca mantarı, yenilebilen bir mantar türüdür. Ülkemizde Latince isimleriyle üç türü bulunur ve bu üç türün ortak ismi kanlıca mantarı olarak bilinmektedir. Kanlıca mantarı yüksek miktarda protein ve amino asit içerir. Kanlıca mantarı, Russulaceae familyasından, yenilebilen bir mantar türüdür. Latince adı Lactarius Salmonicolor, Lacta Deliciosus ve Lactarius Deterrimus olan üç türü bulunur ve ülkemizde bu üç tür ortak isimle kanlıca mantarı olarak bilinmektedir. Türkiye'de en çok bilinen yaban mantarı türüdür. Ülkemizde birçok bölgede bulunabilen kanlıca mantarı şapkası turuncu renkli bir mantardır. Genelde kuru bir mantardır ve yağmur suyu ile ıslanır.
Kanlıca mantarının faydaları
Yüksek miktarda amino asit ve protein barındıran kanlıca mantarı, besin değeri en yüksek mantar türüdür. Başta ızgara olmak üzere sote, kavurma, börek, turşu ve ekmek yapımında kullanılır.
-Yüksek miktarda amino asit içerir. Aminoasitler, vücudun protein dengesi için büyük önem taşır ve protein açısından önemli bir besin kaynağıdır.
-Kanlıca mantarı, vücudumuz için yararlı olan kalsiyum, fosfor, demir, sodyum, potasyum ve magnezyum gibi mineraller içerir.
-B1, B2 ve C vitaminleri içerir. Bu durumda bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücudu hastalıklara karşı korur.
-Tansiyonu dengeler ve düşmesini engeller.
-Şeker hastalığı tedavisinde kullanılır.
-Kanser önleme açısından faydalıdır.
Kanlıca mantarını tüketirken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Kanlıca mantarı kızartma yapıldığınızda içerdiği besin değeri düşmektedir. Fakat sote veya diğer besinlerle beraber piştiğinde besin içeriği açısından daha zengin bir besine dönüşür. Çam ağaçlarının dibinde yetişen kanlıca mantarı koyu kırmızı renktedir. Meşe ağaçlarının dibinde yetişenleri ise açık turuncu renktedir ve toplanma mevsimi genel olarak Eylül-Ekim ayları arasındadır.