Kastamonu Pirinçleri ve Lezzetli Bir Yemek Tarif
Pirinç, buğdaygiller (Poaceae) familyasına ait olan mısır ve buğday sonrasında en yüksek ekime sahip otsu bir bitkidir. Pirinç suda yetişmekte olan tek tahıldır ve besin içeriği bakımından yüksektir. Nerdeyse tüm çeşitlerinde protein, fosfor, karbonhidrat, demir, B1, B2 vitaminleri ve kalsiyum içermektedir.
Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatıyla 1926'da Türkiye'nin ilk çeltik fabrikasının kurulduğu Kastamonu’nun Tosya ilçesinde yaklaşık 9 bin 800 dekar alanda pirinç ekimi yapılıyor. İlçede "sarıkılçık" başta olmak üzere "yaşar", "maratelli" ve "Osmancık" pirinç çeşitleri üretiliyor. Coğrafi işaret almak için 2012'de başlatılan çalışmalar sonucunda "Sarıkılçık" türü pirinç Tosya pirinci olarak tescil edilmiştir.
Çeltik üretimi için tarlalarda büyük kare şeklinde bölgeler hazırlayan çiftçiler, daha sonra bu alanlara su veriyor, tarla bataklık haline gelince de çeltik tohumu toprakla buluşturuluyor. Mayıs ayında ekimi, Eylül ve ekim aylarında ise hasadı yapılıyor. Belirli olgunluğa erişen çeltik biçerdöverlerle hasat ediliyor, ardından kabuklarından ayrılıp pirinç haline getirilip tüketiciye ulaştırılıyor.
Osmancık pirinci : -95-100 cm boyunda, sağlam saplı ve yatmaya dayanıklıdır. Osmancık pirinci ilçemizdeki toplam üretimin %65 ini kapsamaktadır.
Sarıkılçık : -Sarıkılçık çeşidi uzun ve sarı veya sarı kahverengi kılçıklara sahiptir. İlçemizdeki üretimi ise toplam üretimin % 25 ini kapsamaktadır.
Yaşar : -Kılçıksız ve tane uzunluğu bakımından orta tane sınıfına dahildir. İlçemizdeki üretimi ise toplam üretimin % 10’unu kapsamaktadır.
İksirli Çiftlik Pirinç Ürünleri
Tosya Sarı Kılçık Pirinci
Tosya, Kastamonu ilinin pirinç çeşitleri ile ünlü ilçesidir. Sarı Kılçık Pirinci en özel ve lezzetli çeşittir. Tane tane olması, uzun ve kırçıllı yapısı, risotto yapılabilir olması sarı kılçık pirincinin bazı özellikleridir.
Sarı Kılçık Pirinci ile pilav tarifi:
Sarı Kılçık Pirinc, bir saat önceden ılık ve tuzlu suyla ıslatılır. Daha sonra 3-4 defa bol soğuk suyla yıkanır, yıkanırken elle ovulmamasına dikkat edin. 1’e 1,5 ölçü doğrultusunda tencereye suyu konur, kaynatılır, kaynayan suya pirinç ve tuz ilave edip önce yüksek ateşte pişirilir ve pilav tamamen suyunu çekmeye yakınken, göz göz olmaya başlayınca, ateşi iyice kısılır. Kısık ateşte pilav pişerken, bir tavaya Daday tereyağı koyup kızdırılır, pilav iyice suyunu çekip pişince üzerine kızdırılmış tereyağı dökülür, 5 dk bekleyip tahta kaşık sapıyla yavaşca karıştırılır. (Tahta kaşığın sapıyla karıştırılmasının amacı tane tane pişmiş pilavın ezilip yapışmamasıdır)
Yöre halkının önerisi ise Sarıkılçık pirincinden pilav yaparken; pilav suyunu çektikten sonra başka bir kapta kızdırılan tereyağını üzerine dökmek. Sarıkılık pilavı tereyağ döküldkten bir kaç dakika sonra geniş bir kaba alınır ve dinlenmeye bırakılır. (Bu zaman zarfında pilav kendi içinde daha da büyür)
Tosya Osmancık (Baldo) Pirinci
Tosya Osmancık Pirinci, baldo pirince benzer. Tosya ilçesinin kendine has pirinç türlerinden biri olan osmancık pirinci hem dolmalarda hem pilavlarda tüketilir. 10.000 e yakın türü olduğu bilinen pirinç Anadolu mutfağında, çorbalarda, pilavlarda, dolmalarda ve tatlılarda hep kullanılmıştır.
Osmancık Pirinci ile Tarif:
Yeşil Mercimekli Pirinç Pilavı Tarifi
1 su bardağı haşlanmış yeşil mercimek
1 su bardağı önceden ıslanmış osmancık pirinci
Daday tereyağı
Dereotu
Tencerede tereyağının birazı kızdırılır. Önceden ılık suda ıslanıp süzülmüş pirinç şeffaflaşıncaya kadar kavrulur. Haşlanmış yeşil mercimek katılır, suyu ilave edilir. Kalan tereyağı kızdırılarak pilavın üzerine gezdirilir ve dinlenmeye bırakılır. Servis edileceği zaman arzuya göre üzerine ince kıyılmış dereotu serpilir.
Afiyet olsun